ការងារស្រាវជ្រាវ និងរំដោះទឹកចេញពីបរិវេណប្រាសាទ

ប្រាសាទព្រះវិហារបានសាងសង់លើកំពូលភ្នំ សណ្ដូកពីត្បូងទៅជើង មានប្រវែងប្រហែល ៨៥០ម៉ែត្រ ហើយមានរៀបចំប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅផ្នែកខាងលិច និងសំណង់រក្សាទឹកនៅផ្នែកខាងកើតនៃអ័ក្សស្ពានហាល។ ប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកបុរាណមួយចំនួនបានកកស្ទះដោយសាររចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទបានដួលរលំ និងដីហូរចូលរន្ធលូបង្ហូរទឹក។ នៅពេលភ្លៀងធ្លាក់នារដូវរស្សា មានទឹកដក់ក្នុងបរិវេណប្រាសាទគោបុរៈទី១ ទី២ ទី៣ ទី៤ និងទឹកហូរលើស្ពានហាលគោបុរៈទី២ ទី៣ ទី៤ និងជណ្តើរបុរាណខាងជើង ដែលធ្វើឱ្យស្រុតគ្រឹះកំពែងប្រាសាទ គ្រឹះស្ពានហាល និងជណ្តើរបុរាណ។ 

គោលបំណងនៃគម្រោង គឺដើម្បីអភិរក្សរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទ ស្ពានហាល និងជណ្តើរបុរាណ។ ជាពិសេសរចនាសម្ព័ន្ធប្រាសាទនៅក្នុងបរិវេណគោបុរៈទី១ ទី២ ទី៣ និងទី៤ ស្ពានហាលនៅចន្លោះ គោបុរៈទី២ និងទី៣ ស្ពានហាលនៅចន្លោះគោបុរៈទី៣ និងទី៤ ស្ពានហាលនៅចន្លោះគោបុរៈទី៤ និងទី៥   និងជណ្តើរបុរាណខាងជើងប្រាសាទព្រះវិហារ។​

លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទនៃគោបុរៈទី១ គឺឃើញមាន ស្លាកស្នាមចង្អូរទឹក ដែលដាប់ថ្មភ្នំធម្មជាតិនៅជុំវិញផ្នែកខាងក្នុងនៃកំពែងព័ទ្ធជុំវិញតួប៉មកណ្តាល។ លើសពីនោះ នៅជ្រុងឦសាននៃកំពែងគោបុរៈទី១ មានស្លាកស្នាបង្ហូរទឹកចេញពីបរិវេណប្រាសាទ ប៉ុន្តែនៅជ្រុងផ្សេងទៀតរកលូបង្ហូរទឹកមិនទាន់ឃើញ ដោយសារគំនរថ្មធ្លាក់ច្រើនពេក។ ដូច្នេះបញ្ហាទឹក ភ្លៀងដក់នៅផ្នែកពាយព្យនៃតួប៉មកណ្តាល ពុំអាចដោះស្រាយបានទេ មានតែបូមទឹកចេញពេលភ្លៀងម្តងៗ។

ស្ពានហាលចន្លោះគោបុរៈទី២ និងទី៣ មានប្រឡាយទឹកធ្វើអំពីថ្មភក់នៅអមសងខាង ដើម្បីការពារទឹកភ្លៀងកុំឱ្យហូរពីសងខាងទៅបំផ្លាញតួស្ពានហាល។ ដោយសារពុំមានការថែទាំរយៈពេលយូរ ធ្វើឱ្យដី​​ហូរចាក់បង្គរលើប្រឡាយសងខាងស្ពានហាល បណ្តាលឱ្យទឹកភ្លៀងអាចហូរមកប៉ះស្ពានហាលបណ្តាល​​ ឱ្យផ្នែកខ្លះនៃស្ពានហាលបានស្រុត។ នៅឆ្នាំ២០១៧ ក្រុមការងារបានស្តារប្រឡាយទឹកសងខាង ស្ពានហាលនោះ ហើយបានអភិរក្ស និងជួសជុលបង្កាន់ដៃនាគ និងបង្គោលផ្កាឈូក។

កំណាយស្រាវជ្រាវបុរាណវិទ្យាសិក្សាអំពីប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅចន្លោះផ្នែកខាងលិចគោបុរៈទី៣ និងកំពែងដីផ្នែកខាងលិច បានរកឃើញប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹកធ្វើអំពីថ្មភក់ រត់ត្បូងជើងស្របនឹងកំពែងដី។ ប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹកនេះ មានដីនិងបំណែកក្បឿងហូរកកស្ទះ ពុំទាន់បានស្តារនៅឡើយ ដោយសាររថយន្តនៅបន្តធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់។

ចំណែកប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកនៅចន្លោះគោបុរៈទី៣ និងទី៤ បានធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅឆ្នាំ២០១៨ ដោយរកឃើញប្រឡាយបង្ហូរទឹក ដែលមានកំរាលថ្មភក់នៅសងខាងស្ពានហាល និងមានកំពែងដីនៅ​សងខាងប្រឡាយទឹកនោះទៀត ដើម្បីការពារទឹកភ្លៀងហូរមកប៉ះស្ពានហាល។ នៅឆ្នាំ២០២០ ក្រុមការងារ​បានបន្តធ្វើកំណាយស្រាវជ្រាវនៅផ្នែកខាងត្បូងនៃគោបុរៈទី៤ ដើម្បីសិក្សាថា តើទឹកភ្លៀង ដែល​ហូរពីគោបុរៈទី៣មកគោបុរៈទី៤ទៅណាបន្តទៀត។ លទ្ធផលកំណាយបង្ហាញថាទឹក ដែលហូរផ្នែកខាង​ លិចស្ពានហាល គឺគេបង្វែរទៅខាងលិច។ ចំណែកខាងកើតស្ពានហាលគេបង្វែរទៅកើត ដោយមាន​លូមួយចាំរំដោះទឹកទៅផ្នែកខាងកើតគោបុរៈទី៤ និងហូរទៅបំពេញស្រះស្រង់។ បន្ទាប់មកនៅចុង​ឆ្នាំ២០២២ ក្រុមការងារបានធ្វើកំណាយស្តារដី ដែលកកស្ទះក្នុងប្រឡាយនៅសងខាងស្ពានហាល ដើម្បីសំអាតប្រឡាយថ្មភក់ និងជួសជុលកំពែងដីនៅសងខាងប្រឡាយ។

ចំណែកស្រះក្បាលតោដែលមានថ្មភក់តម្រៀបជាថ្នាក់ៗ ហើយមានស្លាកស្នាមក្បាលតោ ដែល ​គេលួចដាប់នៅផ្នែកខាងត្បូង មានរៀបចំប្រឡាយធ្វើអំពីថ្មភក់ព័ទ្ធជុំវិញស្រះ។ ប្រឡាយនេះប្រហែល ​រៀបចំដើម្បីស្ទាក់ទឹកកុំឲ្យហូរចូលក្នុងស្រះផ្ទាល់ ព្រោះគេអាចយកទឹកចូលក្នុងស្រះតាមជម្រាបទឹកពី ក្រោមដីឆ្លងកាត់តាមមាត់តោ តាមរយៈជម្រាបទឹកពីស្រះមួយនៅខាងត្បូងស្រះក្បាលតោ។ ស្រះក្បាល​​តោនេះចាត់ទុកជាស្រះពិសិដ្ឋមួយលើភ្នំព្រះវិហារ។

 ចំណែកស្ពានហាលចន្លោះគោបុរៈទី៤ និងទី៥វិញ ក៏រងការខូចខាតដោយសារទឹកភ្លៀងហូរកាត់ពីលើដែរ ដែលបណ្តាលអោយស្រុតគ្រឹះ​ និងដួលរលំបង្គោលផ្កាឈូកមួយចំនួននៅផ្នែកខាងកើតស្ពានហាល។ ការខូចខាតស្ពានហាលនេះបណ្តាលមកពីបញ្ហាកកស្ទះដីនៅតាមប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកសងខាង​ស្ពានហាល ជាពិសេសកំណកដីនៅផ្នែកខាងលិចស្ពានហាល។​ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទឹកភ្លៀងហូរកាត់ស្ពានហាល ក្រុមការងារបានស្តារប្រឡាយទឹកជាប់ខាងលិចស្ពាហាល​ ដើម្បីបញ្ជៀសទឹកភ្លៀងឲ្យទឹកហូរទៅផ្នែកខាងលិច។

ចំពោះជណ្តើរបុរាណខាងជើងប្រាសាទព្រះវិហារក៏មានការខូចខាតស្រុត បាក់បែកថ្មកាំជណ្តើរ ដោយសារទឹកភ្លៀងហូរលើ ជណ្តើរ និងទឹកជ្រាបពីក្រោមថ្មតាមក្រោមកាំជណ្តើរដែរ។ ដើម្បីដោះបញ្ហា ទឹកភ្លៀងហូរលើកាំជណ្តើរ ក្រុមការងារបានរៀបចំប្រព័ន្ធរំដោះទឹកនៅសងខាងជណ្តើរនៅឆ្នាំ២០១៨ ហើយនៅឆ្នាំ២០២២ បានរៀបចំដាប់ចង្អូរទឹកលើថ្មភ្នំធម្មជាតិ ដើម្បីរំដោះទឹកជ្រាបក្រោមកាំជណ្តើរក្នុង កំឡុងពេលជួសជុលជណ្តើរបុរាណខាងជើងថ្នាក់ទី៦ និងទី៧។​